Syndrom ras brachycefalicznych – BAOS, BAS (Brachycephalic Airway Syndrome), BAoS (Brachycephalic Airway Obstruction Syndrome)

Zacznijmy od tego, że syndrom ras brachycefalicznych – BAOS, jest schorzeniem coraz częstszym! W ciągu ostatnich kilku lat dużym zainteresowaniem zaczęły cieszyć się rasy takich psów jak: buldog francuski, mops, buldog angielski, yorkshire i kingi. Kochamy je za małe rozmiary, pomarszczone pyszczki, a także piękne uśmiechy, duże – okrągłe oczy i za ich “kanapowy” styl życia.

Niestety, przyszli właściciele, decydując się na psiaka jednej z wymienionych ras, nie zdają sobie często sprawy jakie “niespodzianki” mogą na niego czyhać podczas dorastania malucha, a także jaki to ma wpływ na ich dobrostan. Jedną z nich, najbardziej powszechną, jest syndrom ras brachycefalicznych (brachis – krótki, cephalus – głowa).

Właściciele, decydując się na zakup tych ras, nie zdają sobie sprawy jak często później mają do czynienia z wieloma problematycznymi schorzeniami tych zwierząt. Ponownie jednym z nich jest syndrom ras brachycefalicznych.

Poniżej przedstawiamy rasy psów, u których wystąpienie wspomnianego Syndromu Brachcefalicznego ( w skrócie BAoS) jest najbardziej prawdopodobne: 

• buldog francuski
• buldog angielski
• mops
• shar pei
• pińczer
• pekińczyk
• boston terrier
• bokser
• chihuahua
• lhasa apso
• king charles spaniel
• yorkshire terrier
• bullmastif
• dog de bordeaux, a także wiele innych

Skoro mówimy o psach to pewnie zapytacie, czy istenieją rasy kotów, u których może wystąpić wspomniany syndrom? Odpowiedź brzmi Tak! Najczęściej są to koty perskie oraz himalajskie.

Do rzeczy! Czym charakteryzuje się ten dziwnie brzmiący syndrom?

Przede wszystkim tym, że głowa psa cechuje się kwadratową czaszką, skróconą i spłaszczoną kufą, gdzie struktury jej nie zanikły ale przemieściły się w głąb czaszki.

Zmiany to:

• skrócenie kości trzewioczaszki
• przemieszczenie struktur nosa
• rotacja dogrzbietowa szczęki i żuchwy
• nienaturalne ułożenie małżowin nosowych
• szkielet chrzęstny nozdrzy zewnętrzych – krótszy, grubszy i przemieszczony przyśrodkowo
• stenoza wewnątrz nosa
• poziome ułożenie kłów
• anomalna budowa zatok czołowych i nosowych
• zanik zatok czołowych u buldogów i mopsów
• hiperplazja języka
• przerost podniebienia miękkiego.

U tych zwierząt występują syndromy wymienione poniżej:

• psy brachycefaliczne muszą wyprodukować wyższe ciśnienie ujemne, by właściwie oddychać
• wzrost oporności wewnątrz nosa może powodować wciąganie tkanek podniebienia do światła nosogardzieli i pyska
• nadmierna  jest praca tłoczni brzusznej
• dochodzi do obstrukcji górnych dróg oddechowych

 

Czy istnieją typowe objawy charakterystyczne dla tego syndromu?

Poniżej przedstawiamy całą listę, na co powinniśmy skierować naszą uwagę:

• chrapanie i ospałość (pies sam się nie wysypia, nie wspominając o właścicielach)
• duszność podczas spaceru i po lekkim wysiłku
• ulewanie pokarmu i zadławienia
• niechęć do ruchu
• bezdech w nocy, furkotanie
• świsty i częste kichanie
• stany zapalne górnych i dolnych dróg oddechowych
• omdlenia i sinica
• częste wymioty po posiłku, regurgitacja, reflux, dysfagia
• charczenia
• oddech przez pysk !!! („uśmiech”), hipertermia
• tachykardia
• brak tolerancji na wysokie temperatury zewnętrzne
• i również wiele innych…

Jeśli zaobserwowaliście, któryś z powyższych objawów to musicie wiedzieć, że żaden z nich nie należy do normalnego zachowania psa. W takich sytuacjach zalecamy by jak najszybciej udać się do kliniki w celu wykonania niezbędnej diagnostyki, która pomoże wdrożyć właściwe i skuteczne leczenie.

Ostrzegamy! Pierwsze objawy mogą pojawić się już u 4-7 miesięcznego szczeniaka! Zaoszczędźmy więc, psu cierpienia i nie dopuśćmy do dalszego rozwoju powikłań. 

Jakie badania diagnostyczne powinniśmy wykonać: 

• badanie kliniczne
• badanie radiograficzne
• badanie endoskopowe
• rinoskopia przednia i tylna
• gastroendoskopia
• rinomanometria
• oscylometria
• badania krwi – zasadowica w gazometrii

Wszystkie badania wykonacie u nas na miejscu!

Na czym polega leczenie?

Leczenie syndromu brachycefalicznego może być zachowawcze – lekami lub prawidłowe/podstawowe – chirurgiczne.

Właściwie leczenie farmakologiczne nie przynosi żadnych efektów, a powodując kaskadę, doprowadza do coraz większych powikłań i skraca życie zwierzęcia.

Jedynym wskazaniem (po odpowiedniej diagnozie rinoskopowej i pobraniu jałowo wymazu) do leczenia farmakologicznego jest stan zapalny lub grzybica małżowin nosowych.

Zabieg chirurgiczny – palatoplastyka

Przed podjęciem leczenia operacyjnego zwierzę musi być odpowiednio poddane anestezji z uprzednią preoksygenacją. Do każdej operacji konieczne jest uzyskanie dostępu do żyły, czyli założenie wenflonu. Anestezjolog powinien zapewnić pacjentowi  odpowiednią analgezję, czyli zabezpieczyć psa czy kota przeciwbólowo. Do zabiegu palatoplastyki zwierzę musi być zaintubowane dotchawiczo.

Dzięki temu stosuje się znieczulenie wziewne i można prowadzić wentylację zastępczą, przy użyciu respiratora. Całość znieczulenia jest tylko i wyłącznie przy użyciu anestezji wziewnej, gdy zwierzę jest zaintubowane dotchawiczo i monitorowane. Ważne by kontrolować spirometrię, kapnometrię, kapnografię, saturację, ciśnienie krwi, zapis EKG, ilość wdychanych i wydychanych gazów anestetycznych, a także ciepłotę ciała zwierzęcia i ewentualnie ciśnienie inwazyjne.

Leczenie chirurgiczne syndromu ras brachycefalicznych – BAOS polega na:

• poszerzeniu stenozy nozdrzy
• usunięciu przerośniętego podniebienia miękkiego
• usunięciu wysuniętych kieszonek krtaniowych i zapaści krtani
• zwężenia tchawicy poprzez założenie stentu dotchawiczego

Po zabiegu należy ściśle monitorować stan wybudzanego pacjenta. Powinien być w namiocie tlenowym z dopływem szybkim tlenu. Monitorowana powinna być spirometria, a także, czy nie pojawia się obrzęk tkanek miękkich, by szybko reintubować pacjenta. Niejednokrotnie potrzebna jest również 24 godzinna hospitalizacja.

Miejmy na uwadze, że każdy przypadek jest traktowany indywidualnie, jednakże to od chirurga zależy jaką podejmie metodę operacji.

Każde zwierzę po zabiegu jest pod opieką lekarzy na naszym Oddziale Intensywnej Terapii

Nie jest prawdą, że pies by dobrze funkcjonował, to zabieg musi być wykonany laserem CO2, czy kauterem diatermicznym – ważna jest metoda operacji, ale także doświadczenie chirurga.

I tak nozdrza można operować wycinając trójkąt w skrzydełkach nosowych lub wykonując plastykę boczną.

Chirurgia podniebienia miękkiego wykonywana jest również kilkoma sposobami. Skrócenie w formie litery – „U”, skrócenie w formie litery – „V”, a także palatoplastyka typu  „folded flap”. Jednakże mając często do czynienia z pacjentem brachycefalicznym zdarzyło się już wielokrotnie, że najprostsza i właściwie wszędzie wykonywana metoda  konwencjonalna skrócenia podniebienia, nie przynosiła, niestety, prawidłowego efektu. Niezależnie czy była wykonywana laserem czy skalpelem.  Pacjenci po roku lub dwóch od zabiegu musieli być również reoperowani.

Mając możliwość odbycia wielokrotnie praktyki u wybitnego specjalisty i mentora, a zarazem ojca nowatorskiej metody Profesora Gilles Dupree z Wiednia, staram się zawsze dobrać odpowiednie metody, by skrócić cierpienia Państwa pupilom i zarazem zapewni im dobrostan.

lek.wet. Paweł Adam Mucha